Sau một thời gian tìm hiểu, tháng 11-2014, Lương Thị Lý (1985, trú xã Cắm Muộn, H. Quế Phong, Nghệ An) đã đến nhà Lữ Thị H. (2000, trú cùng xã) rủ rê H. sang Trung Quốc lấy chồng sẽ nhận được 50 triệu đồng. Do điều kiện kinh tế gia đình khó khăn nên H. gật đầu đồng ý. Lý gọi điện cho Lô Thị Hà (1988, trú cùng xã, hiện đang lấy chồng và làm ăn ở Trung Quốc) đặt vấn đề bán H. Hà đồng ý và hứa sẽ trả cho gia đình bị hại 80 triệu đồng, trả cho Lý 9 triệu đồng tiền “hoa hồng”, còn mọi chi phí Hà sẽ lo liệu.

Hai bị cáo Lô Thị Hà và Lương Thị Lý.

Ít ngày sau, Lương Thị Lý dẫn H. xuống ngã ba Yên Lý, đón xe ra TP Móng Cái (Quảng Ninh) rồi vượt biên sang Trung Quốc bằng đường tiểu ngạch. Vì đang sinh con nhỏ nên Hà nhờ một phụ nữ khác đến xem mặt để bán H. cho người đàn ông Trung Quốc với giá 150 triệu đồng. Sau đó, người này đưa cho Lô Thị Hà 4 vạn NDT (tương đương 120 triệu đồng). Lô Thị Hà chuyển khoản cho Lý 79 triệu đồng (trong đó 70 triệu đồng cho gia đình H., còn 9 triệu đồng trả cho Lý), còn Hà hưởng 15 triệu đồng. Tuy nhiên, khi có tiền trong tay, Lý chỉ đưa cho mẹ đẻ của H. 50 triệu đồng, còn 20 triệu đồng để tiêu xài cá nhân. Đến tháng 1-2016, H. trốn về được Việt Nam.

Tiếp đó, tháng 2-2016, Lương Thị Lý tiếp tục đến nhà H. để rủ Lữ Thị H. sang Trung Quốc lấy chồng sẽ được trả 100 triệu đồng. Ngoài ra, Lý còn hứa đi sang Trung Quốc lấy chồng khoảng 1 năm sẽ đưa H. về Việt Nam. Do hoàn cảnh khó khăn và nợ nần nhiều, H. tiếp tục đồng ý. Lý gọi điện trao đổi với Hà, người này thỏa thuận sẽ trả cho gia đình H. 100 triệu đồng và trả cho Lý 9 triệu đồng. Sau khi đưa bị hại “xuất ngoại” bằng đường tiểu ngạch, Hà đã bán H. cho một người đàn ông Trung Quốc với giá 240 triệu đồng. Sau đó, Hà chuyển khoản về cho Lý 100 triệu đồng để trả cho gia đình H. Tuy nhiên, Lý chỉ đưa 80 triệu đồng cho gia đình bị hại và giữ lại số tiền 20 triệu đồng. Trong lần bán thứ 2, H. bị Hà bán cho một người đàn ông ở Bắc Kinh, Trung Quốc. Lô Thị Hà được hưởng 45 triệu đồng và Lương Thị Lý hưởng 29 triệu đồng. Lấy chồng được 3 tháng, Hà gọi điện cho H. hẹn địa điểm để đưa về Việt Nam nhưng thực chất lại “nuốt lời”, không đưa H. trở về Việt Nam mà bán tiếp cho một người đàn ông ở Sơn Đông, Trung Quốc. Biết mình bị lừa, H. đã tìm cách bỏ trốn và đến gặp Công an Trung Quốc. Tháng 3-2018, Công an Trung Quốc đã trả H. về Việt Nam. Sau đó, H. đã làm đơn tố cáo Lý và Hà lên cơ quan chức năng. Lô Thị Hà và Lương Thị Lý bị bắt sau đó.

Ngày 11-3, TAND tỉnh Nghệ An mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử 2 bị cáo Lương Thị Lý và Lô Thị Hà về tội “Mua bán trẻ em” và “Mua bán người”. Tại phiên tòa, hai bị cáo Lương Thị Lý và Lô Thị Hà chỉ thừa nhận việc bán Lữ Thị H. lần thứ nhất vào năm 2014 chứ không thừa nhận bán H. lần 2. Ngoài ra, theo các bị cáo, thời điểm bán bị hại lần thứ nhất thì Lữ Thị H. đã đủ 16 tuổi.

Luật sư bào chữa cho bị cáo Hà đề nghị HĐXX xem xét lại độ tuổi của bị hại vì bị hại Lữ Thị H. khai tại phiên tòa là sinh năm 1996 (nghĩa là đã hơn 16 tuổi). Vị Luật sư đề nghị HĐXX trả hồ sơ điều tra lại để xác định bị cáo Lô Thị Hà có phạm tội mua bán trẻ em hay không. Tuy nhiên, theo các tài liệu thu thập được từ các giấy tờ liên quan như CMND, sổ hộ khẩu,... của bị hại đều ghi Lữ Thị H. sinh năm 2000. Cơ quan chức năng xác định thời điểm Lữ Thị H. bị lừa bán là lúc bị hại mới 14 tuổi, 8 tháng, 10 ngày. HĐXX nhận định, hành vi mua bán người, mua bán trẻ em của hai bị cáo Lương Thị Lý và Lô Thị Hà là nguy hiểm cho xã hội với tính chất đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm nhân phẩm, danh dự, quyền tự do thân thể của con người, xem con người như một món hàng để trao đổi, mua bán. Vì vậy cần áp dụng mức án nghiêm khắc để răn đe và phòng ngừa chung.

Xét vai trò của các bị cáo thấy rằng Lý là người chủ động đưa bị hại sang Trung Quốc, sau đó liên hệ với bị cáo Hà bán người sang Trung Quốc, thu lợi bất chính. Như vậy, vai trò của hai bị cáo ngang nhau nên cần áp dụng mức hình phạt cơ bản như nhau để xử lý nghiêm minh. Phía gia đình bị hại cũng xin giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo. Trong vụ án này, bị hại Lữ Thị H. còn khai nhận bị Lô Thị Hà bán cho một người đàn ông Trung Quốc lần thứ 3, tuy nhiên cơ quan chức năng xác định không đủ căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Lô Thị Hà với hành vi này.

Sau thời gian nghị án, ngày 15-3, TAND tỉnh Nghệ An tuyên án hai bị cáo Lương Thị Lý và Lô Thị Hà. Xem xét toàn diện vụ án, HĐXX tuyên phạt Lương Thị Lý 3 năm tù về tội “Mua bán người”, 7 năm tù về tội “Mua bán trẻ em”, tổng hình phạt là 10 năm tù. Bị cáo Lô Thị Hà chịu mức án 5 năm tù về tội “Mua bán người”, 10 năm tù về tội “Mua bán trẻ em” và 4 năm tù bản án cũ về tội “Mua bán người”, tổng hình phạt là 19 năm tù.

D.T.H